امنیت و حراست از کارگاه های عمرانی معمولا یک چالش بزرگ برای شرکت های ساخت و ساز محسوب می شود. فقدان امنیت مناسب در کارگاه ها می تواند منجر به طیف گسترده ای از زیانهای مالی برای پروژه ها شود و این زیانها طبق آمار ارائه شده توسط شرکت های بیمه و شرکت های ساخت و ساز به تقریبا 1 میلیارد دلار در سال می رسد. طبق گزارش نهاد رسمی مدیریت ساخت CIOB، تنها در انگلستان در نتیجه سرقت تجهیزات و خرابکاری، سالانه 400 میلیون پوند هزینه به پروژه های ساخت و ساز تحمیل می شود. علاوه بر این، 92 درصد از شرکت کنندگان در تحقیقات CIOB، گزارش دادند که بعضا بطور هفتگی، ماهیانه یا سالانه قربانی سرقت از کارگاه های عمرانی خود می شوند که که یک آمار تکاندهنده است. از این میان 21 درصد بصورت هفتگی مورد سرقت واقع می شوند.

با در نظر گرفتن این اعداد، کاملا مشخص است که در برخورد با این مشکل جای هیچ سهل انگاری نیست. قبل از اینکه ما در مورد راه های جلوگیری از سرقت سایت های عمرانی صحبت کنیم، مهم است که اول درک بهتری از اینکه چرا این یک مشکل بزرگ است، پیدا کنیم.

مشکل سرقت از کارگاه های عمرانی

مشکل سرقت تجهیزات و مصالح دو جنبه مهم دارد. از یک طرف ما در مورد جلوگیری از بروز سرقت صحبت می کنیم و به راه هایی برای جلوگیری از ورود افراد متجاوز به حریم کارگاه می پردازیم. از طرف دیگر، باید منابع مالی اضافی برای جایگزینی تجهیزات سرقت شده در نظر بگیریم. با این اوصاف، درک این مسئله آسان است که مشکل سرقت در ساخت و ساز پیچیده تر از آن است که فکر می کنیم.

بر همین اساس ما  توجه خود را روی سه زمینه اصلی ذیل متمرکز کنیم:

موعدهای زمانی نیاز به تجهیزات و مصالح

در صنعت ساخت و ساز زمان مساوی پول است. هیچ شکی نیست که اکثریت پروژه های عمرانی در چارچوب موعدهای زمانی فشرده کار می کنند و تجهیزات و مصالح باید همیشه در کمترین زمان ممکن در دسترس باشند. به همین دلیل در اغلب پروژه ها تجهیزات و مصالح در صورت امکان زودتر از موعد مقرر در محل پروژه مستقر یا انبار می شوند و این کار فرصت بیشتری برای سرقت در اختیار سارقان قرار می دهد.

حراست ناکافی از تجهیزات و مصالح

وضعیت بازدارندگی تجهیزات و امکانات حراستی حفاظتی پروژه شما، تاثیر قابل توجهی در کاهش احتمال سرقت تجهیزات و مصالح دارد. نبودن دوربین های امنیتی با پوشش کافی، حصارکشی ضعیف و غیرقابل اطمینان، قفل های بی کیفیت، انبارش و قرار گرفتن تجهیزات، ماشین آلات و مصالح در معرض دید، تردد و دسترسی عموم از جمله عواملی است که احتمال سرقت را به شدت افزایش می دهد.

نرخ پیدا شدن تجهیزات و مصالح به سرقت رفته

نرخ پایین پیدا شدن و برگشت تجهیزات و مصالح سرقت شده یکی دیگر از عواملی است که سرقت از کارگاه های عمرانی را جذابتر می کند. طبق تحقیقات اداره ملی جرایم بیمه ای آمریکا در سال 2014، تنها 23درصد از تجهیزات سرقت شده در نهایت به دست صاحبان آنها بازگشته است. دشواری در شناسایی ماشین آلات/ تجهیزات مسروقه یکی از اساسی ترین دلایل وجود این نرخ پایین است.

راهکارهای جلوگیری از سرقت در کارگاه های عمرانی

همانطور که متوجه شدید موضوع سرقت از کارگاه های عمرانی موضوع ساده ای نیست ولی خوشبختانه راه حل هایی برای مقابله با این چالش وجود دارد که در ادامه برخی از موثرترین آنها را ارائه می دهیم:

1. توجه بیشتر به آموزش

آموزش درباره جلوگیری از هرگونه فعالیت مجرمانه در پروژه باید یکی از اولویت های مدیران پروژه و بخشی کلیدی از برنامه مدیریت ریسک پروژه های ساخت و ساز باشد. سعی کنید برنامه آموزشی خود را براساس محل پروژه و توانایی های پرسنل حراستی خود تنظیم کنید. به این شکل می توانید همیشه آمادگی مقابله با چنین حوادثی را داشته باشید و بدانید که چگونه از پروژه عمرانی خود به موثرترین حالت ممکن محافظت و حراست کنید.

2. پرسنل حراستی خود را از بین افراد مجوز دار استخدام کنید

این یک پارامتر مهم است که به نظر می رسد بسیاری از مدیران پروژه های ساخت و ساز از آن غافل می شوند. همیشه در انتخاب پرسنل حراستی بسیار مراقب باشید. CIOB پیشنهاد می کند که پرسنل حراستی را از بین افرادی که مجوز یا گواهی مرتبط با امور انتظامی یا حراستی دارند انتخاب و استخدام کنید. با این کار علاوه بر افزایش ضزیب حفاظت از پروژه خود در برابر اقدامات مجرمانه، احتمال مشارکت پرسنل حراستی خود را در این اقدامات تا حد زیادی کاهش می دهید.

3. بررسی سوء پیشینه کارکنان خود

علاوه بر انتخاب پرسنل حراستی از میان افراد مجوزدار و دارای مدرک حرفه ای مرتبط، استخدام سایر کارکنان خود را منوط به ارائه مدرک عدم سوء پیشینه کنید. اینکه بتوانید به همه کارکنان خود در پروژه اعتماد کنید، بسیار مهم است بخصوص کسانی که با تجهیزات و ماشین آلات شما دسترسی و ارتباط مستقیم دارند مانند انباردار، رانندگان ماشین آلات و مسئول ماشین آلات.

4. بکارگیری زیرساختهای امنیتی قوی

استقرار یک زیرساخت امنیتی حراستی قوی در پروژه یکی از راهکارهای کلیدی مقابله با مشکل سرقت از پروژه شما خواهد بود. استفاده از حصارکشی استاندارد با پایه های قوی، قفلهای استاندارد، پوشش روشنایی مناسب در پروژه بخصوص نقاط حساس در برابر تردد و سرقت، استفاده از دوربین های امنیتی و مانیتورینگ و سنسورهای حرکتی متصل به گوشی های هوشمند و نصب فرستنده GPS روی تجهیزات و ماشین آلات از جمله زیرساختهایی هستند که بسته به شرایط و محیط پروژه، بصورت موردی یا ترکیبی، در کنار پرسنل حراستی، می توانند از بروز اقدامات مجرمانه بخصوص سرقت تا حد زیادی جلوگیری کنند.

5. ثبت و کنترل دسترسی و تردد

پایش کلیه ترددها به محل پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است. ثبت مشخصات کلیه افراد، ماشین آلات و تجهیزاتی که به محل پروژه وارد یا خارج می شوند و ایجاد یک بانک اطلاعاتی از این مشخصات. همچنین ثبت مشخصات افرادی که در هر لحظه از ماشین آلات و تجهیزات مختلف استفاده می کنند و مسئولیت حفظ و حراست از تجهیزات و ماشین آلات در ساعات کاری کارگاه با آنهاست.

6. متمایزسازی تجهیزات و ماشین آلات خود

حتی در زمانی که قادر به ثبت ماشین آلات و تجهیزات به نام شرکت خود نیستید، اضافه کردن علایم و رنگ های منحصر به فرد و خاص شرکت شما، که نشان دهد این تجهیزات و ماشین آلات متعلق به شرکت شماست ایده بسیار خوبی است. به این روش شناسایی و برگرداندن تجهیزات و ماشین آلات مسروقه شما برای پلیس و حتی خودتان ساده تر و سریعتر خواهد شد. این شناسه ها می توانند از یک شماره سریال منحصربه فرد تا لوگو و رنگهای خاص شرکت شما باشند.

7. تجهیزات خود را در مکان های کم خطر نگهداری کنید

مراقبت از تجهیزات و ماشین آلات در ساعات کاری یک چیز است و مراقبت و حراست از آنها در ساعات غیرکاری یک چیز دیگر. بهترین کار این است که پس از اتمام ساعت کار کارگاه تجهیزات و ماشین آلات خود را به انبار یا حداقل مکانی که در دیدرس دوربین های امنیتی و پرسنل حراست است، منتقل کنید. با این کار احتمال سرقت تا حد بسیار زیادی کاهش می یابد.

8. کلیه جرایم اتفاق افتاده در پروژه را گزارش کنید

حتی در مورد کم اهمیت ترین تجهیزات هم، اول به مدیران پروژه و بعد پلیس گزارش دهید. ممکن است فکر کنید که این کار فایده چندانی ندارد ولی در بلند مدت قطعا مفید خواهد بود. شاید تجهیزات شما پیدا نشود ولی با این کار به پلیس کمک می کنید به الگویی دست یابد که ممکن است در موارد احتمالی آینده به یافتن تجهیزات مسروقه شما کمک کند. به علاوه این یک وظیفه اخلاقی و اجتماعی است که اولا مجرم شناخته و از وقوع مجدد جرم نیز جلوگیری شود.

9. کلیه تجهیزات و ماشین آلات را ثبت و فهرست بندی کنید

شاید گفتن این موضوع ضروری نباشد ولی باید هر قطعه، ابزار، تجهیزات و ماشین آلات موجود در کارگاه را با ذکر مشخصات در موجودی انبار کارگاه ثبت و کنترل کنید. به این ترتیب می توانید در هر زمان فقدان هر چیز را شناسایی و اعلام کنید. در صورت سرقت ارائه اطلاعات ثبت شده در یافتن وسایل مسروقه بسیار مفید خواهد بود.

10. در مورد سوابق جرایم و دزدی در منطقه پروژه تحقیق کنید

برای اینکه یک کارگاه عمرانی ایمن از جرایم و دزدی داشته باشید باید درباره سوابق جرایم و دزدی در منطقه پروژه از تهادهای ذیربط و افراد معتمد محلی تحقیق کنید. درباره نوع تجهیزات و مصالحی که بیشتر مورد نظر سارقان احتمالی منطقه است، اطلاعات کسب کنید و براساس آن سطح تمرکز مراقبت از تجیهزات و مصالح خود را تنظیم کنید. سعی کنید در مورد نقاط با خطر بالاتر سرقت از پروژه های ساخت و ساز اطلاعات کسب کنید و انبارش تجهیزات، ماشین آلات و مصالح خود را بر این اساس مدیریت کنید.

نتیجه

سرقت از پروژه های عمرانی یک مشکلات قابل توجه در صنعت ساخت و ساز است. در بسیاری از موارد، جلوگیری از آن بسیار سخت و چالش برانگیز است. با این وجود برای رفع این مشکل راهکارهای مختلفی وجود دارد که بسته به شرایط، وسعت و حساسیتهای پروژه می توان از آنها استفاده کرد. با توجه به چالش هایی که سرقت از کارگاه عمرانی بوجود می آورد، آنچه کاملا مشخص است این است که جای هیچ سهل انگاری و غفلت در این زمینه وجود ندارد.